(Over-)belasting bewegingsapparaat

De hele dag zitten in een rolstoel kan klachten gaan veroorzaken. Vaak gaat het om problemen met schouders, ellebogen, polsen, nek of rug door aandoeningen van de gewrichten, spieren, banden of zenuwen. Want hoeveel keer duw je bijvoorbeeld aan de hoepel van je rolstoel, maak je transfers,en reik je boven je macht?

Hoe groter je belastbaarheid, hoe kleiner de kans op overbelasting. Training is nuttig om die belastbaarheid te vergroten. (Training is sowieso goed: het helpt bij de preventie van decubitus, overgewicht, hart- en vaatproblematiek en diabetes.) Rolstoelrijden kan leiden tot een spier-disbalans: sterke spieren aan de voorzijde en zwakke aan de achterzijde van het lichaam. Deze disbalans vormt een risicofactor voor schouder-problemen.

Overbelasting vermijden is belangrijk. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Zeker als je ouder wordt. Je wilt je spieren trainen, maar hoe zorg je ervoor dat je dat verantwoord doet? Zoek hier professionele hulp bij.

Wat kan je zelf doen?

 

  • Houd je gewicht op een acceptabel niveau.
  • Zoek balans tussen bewegen/belasten en rustmomenten.
  • Zorg voor meer ondersteuning van de romp bijvoorbeeld door het gebruik van armsteunen aan je rolstoel. Zorg bij een hoge dwarslaesie voor goede ondersteuning van de schouders zowel in de rolstoel als in bed.
  • Kies voor een hulpmiddel voor het uitvoeren van transfers zoals glijplank of ander materiaal.
  • Vraag aan dwarslaesie behandelteam of de transfer technieken nog wel goed uitgevoerd worden.
  • Een gangbeeldanalyse kan inzicht geven in je veranderingen en benodigde ondersteuning in je looppatroon bij een caudalaesie.
  • Kies bij het douchen voor een tillift.
  • Wissel af van arm-hand activiteiten gedurende de dag. Zit niet te lang achter bijvoorbeeld de computer.
  • Vraag de ergotherapeut te kijken of ergonomische aanpassingen nodig zijn.
  • Draag handschoenen om de belasting van de pols te verdelen. Dit ter preventie van een peesontsteking van de duimmuis en afknellen van de handspieren rondom de pols (carpaal tunnel syndroom).
  • Zorg voor een lichtgewicht rolstoel.
  • Bescherm je gewrichten tegen overbelasting. Dit kan met verschillende bandages/braces of andere toepassingen. Wanneer je een gewricht overbelast, riskeer je om op lange termijn gewrichtsslijtage en pijn te ontwikkelen.
  • Probeer pijnbehandeling door fysiotherapie, massage, acupunctuur, warmte, homeopathie enzovoort. Wat bij de één werkt hoeft bij de andere niet te werken.

 

Deze punten kun je bespreken met de revalidatiearts. Deze kan gespecialiseerde hulpverleners inschakelen zoals een fysiotherapeut, diëtist of sportinstructeur.

Schouderproblemen

Ellebogen

Hand en pols: carpaal tunnelsyndroom

Heupen en knieën

Spasmen

Vermoeidheid

Overbelasting door rolstoelgebruik

Let op je houding!